حمیدرضا خان‌محمدی روز یکشنبه در گفت و گو با خبرنگار اجتماعی پایگاه خبری و تخصصی شیرینی و شکلات، درباره برگزاری همایش "مدرسه ایرانی معماری ایرانی" اظهار داشت: هشت هزار پروژه در دست ساخت است که در قالب ۴۵ هزار کلاس ورزشی و پروژه‌های پرورشی اجرا می‌شود. این پروژه‌ها شامل ریزپروژه‌هایی مانند زیرساخت‌های بهداشتی هستند.
وی افزود: مهندسان ما در حوزه طراحی، برخی اوقات در یک روز بیش از ۴۰۰ کیلومتر مسیر را برای نظارت طی می‌کنند و این امر به صورت مستمر ادامه دارد.
معاون وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه در هر پروژه، عمدتاً تمرکز روی خیرین است، گفت: استانداران، فرمانداران و دستگاه‌های نظارتی کیفیت کارها را با منابع مالی بررسی می کنند و ما شاهد افزایش کیفیت پروژه‌ها هستیم.
خان محمدی عنوان کرد: جریان مدرسه‌سازی صرفاً یک مساله عمرانی نیست؛ بلکه یک نهضت و کار ترکیبی است که خیرین پای کار آمده‌اند و مسئولان نیز همکاری دارند.
وی خاطر نشان کرد: به واسطه چرخش جمعیتی به راحتی می‌توان گفت که این منطقه بیمارستان ندارد اما درباره مدرسه چنین موضوعی قابل پذیرش نیست و نرخ بالای مهاجرت که هر سال صورت می گیرد برای ما چالش ایجاد کرده است.
معاون وزیر آموزش و پرورش ادامه داد: همایش معماری مدرسه ایرانی و اسلامی، به عنوان یک جریان با سابقه، به بررسی اهمیت و تأثیر معماری در معرفی فرهنگ و هویت ایرانی می‌پردازد. معماری هر منطقه، از شهرها گرفته تا روستاها، اولین چیزی است که به چشم می‌آید و می‌تواند معرف فرهنگ و هویت آن منطقه باشد به همین خاطر ساختمان‌ها، به ویژه مدارس و ساختمان‌های اداری، نقش مهمی در ایجاد تصویر ذهنی از یک مکان دارند.
خان محمدی تاکید کرد: مدارس باید از نظر طراحی و ساختار فیزیکی به گونه‌ای باشند که نه تنها زیبایی بصری داشته باشند بلکه احساس راحتی و آسایش را برای دانش‌آموزان فراهم کنند. همچنین مدارس باید دارای سیستم گرمایشی مناسب مانند گرمایش غیر مستقیم باشند تا محیطی مطلوب برای یادگیری ایجاد شود.
وی خاطرنشان کرد: همچنین، امکانات آموزشی مدرن مانند تجهیزات تصویری و دسترسی‌های دیجیتال باید در مدارس فراهم باشد تا دانش‌آموزان بتوانند تجربه یادگیری کاملی داشته باشند. هدف از آموزش تنها یادگیری علوم ریاضی و تجربی نیست بلکه باید زیرساخت‌هایی برای تربیت زیستی، بدنی، اجتماعی و سیاسی نیز فراهم شود.
رئیس سازمان نوسازی مدارس عنوان کرد: مدارس باید دارای امکانات ورزشی مناسب باشند تا دانش‌آموزان بتوانند در زمینه‌های مختلف رشد کنند. همچنین وجود فضاهای سبز مانند گلخانه‌ها می‌تواند به تقویت ارتباط دانش‌آموزان با طبیعت کمک کند.
خان محمدی گفت: بهترین ساختمان‌ها در هر منطقه باید به مدارس اختصاص یابد تا نشان‌دهنده اهمیت آموزش و پرورش در جامعه باشد و این امر نه تنها باعث ارتقای کیفیت آموزشی می‌شود بلکه تصویر مثبتی از فرهنگ ایرانی را نیز به نمایش می‌گذارد.
وی یادآور شد: برای طراحی یک مدرسه، نیاز به توجه به جزئیات مختلفی داریم. به طور مثال سالن آمفی‌تئاتر برای فعالیت‌های تجربی و کارگاه‌های مجهز برای رشته‌های اقتصادی و حرفه‌ای ضروری است. همچنین، وجود چند فروشگاه که محصولات دانش‌آموزان را عرضه کند، می‌تواند مفید باشد. این‌ها نکاتی هستند که باید در معماری مدارس مورد توجه قرار گیرد.
وی تاکید کرد: اما موضوع فقط به اینجا ختم نمی‌شود. در حوزه معماری باید به زیباسازی فضاها و نقشی که در ذهن مخاطب ایجاد می‌کنند نیز توجه کنیم. هویت دانش‌آموزان در مدرسه شکل می‌گیرد و فضاها باید زمینه‌ساز این هویت باشند. برای هر فعالیتی باید فضایی مناسب در نظر گرفته شود؛ برخی از این فضاها می‌توانند اشتراکی، چندمنظوره یا چندکاربردی باشند.
نصب تخته هوشمند در مدارس
معاون وزیر آموزش و پرورش ادامه داد: در طراحی مدارس، نباید فراموش کنیم که حتی تغییرات کوچک مانند چیدمان کلاس‌ها یا نوع میز و صندلی‌ها می‌تواند تأثیر زیادی بر یادگیری داشته باشد. اگر کلاس تنها یک تخته داشته باشد، یادگیری همیشه یک‌سویه خواهد بود. اما اگر تخته هوشمند یا تصاویری متنوع در کلاس نصب شود، می‌تواند باعث افزایش یادگیری شود.
خان محمدی با بیان اینکه یکی از ایده‌های نوآورانه این است که دیوارهای کلاس‌ها موقتی باشند تا بتوان آنها را جابجا و فضای بیشتری ایجاد کرد، گفت: سازمان نوسازی مدارس باید با استفاده از مسابقات معماری نیازهای خود را شناسایی کند تا از مرز دانش عقب نماند.
وی افزود: معماران ما باید فضایی طراحی کنند که به تربیت همه‌جانبه دانش‌آموزان توجه کند و تفاوت‌های فردی آنها را مدنظر قرار دهد. تنوع بیش از اندازه‌ای در حوزه مدارس وجود دارد که نیازمند بررسی است.
معاون وزیر آموزش و پرورش با تاکید بر اینکه گفتمان هویت‌ساز پرچم ایران مورد توجه است، گفت: هر جا که می‌رویم، در مدرسه یا هر مکان دیگری، پرچم جمهوری اسلامی ایران را می‌بینیم. این پرچم باید در حیات مدرسه برافراشته باشد؛ زیرا این بالاترین نماد هویت ملی ماست. در کلاس‌ها نیز باید از نقشه‌های استان و کشور عزیزمان استفاده کنیم تا دانش‌آموزان با جغرافیای خود آشنا شوند.
خان محمدی ادامه داد: اگر ما بتوانیم تصاویری از معماری داخلی یا نمادهای محلی را به دانش‌آموزان نشان دهیم، به طور قطع برای آنها سوالاتی ایجاد و بیشتر کنجکاو خواهند شد. بسیاری از افراد منتظر هستند تا دولت یا سیاستمداران اقدام کنند؛ اما وقتی آب به منطقه می‌آید، همان مقدار کم آب هم بدون صرفه‌جویی مصرف می‌شود. کشاورزی همچنان به شیوه‌های قدیمی ادامه دارد؛ زیرا نقش‌ها و هویت‌ها در مدارس شکل نگرفته‌اند. بنابراین، بحث هویت بخشی می‌تواند کمک شایانی کند.
به گفته وی، باید ارتباط مستقیم و مؤثری با دانشگاه‌ها برقرار کنیم. همایش‌هایی که برگزار می‌شود، خط ارتباطی ما را تقویت کرده است. اخیراً یک کنفرانس خبری در دانشگاه برگزار شد که هدف آن الگوسازی برای دیگران بود. برخی استان‌ها به دلیل جابجایی جمعیت با مشکلات زیادی مواجه هستند و نمی‌توانند به کیفیت بخشی بپردازند؛ اما تجربه‌های موفق دیگر مناطق می‌تواند الگوی خوبی برای آنها باشد.
معاون وزیر آموزش و پرورش خاطرنشان کرد: ما ۱۰ جلد کتاب چاپ کرده‌ایم که شامل تمامی آثار مسابقات است؛ چه آثار برگزیده و چه غیر برگزیده. این کتاب‌ها تولید دانش هستند و تجربیات مختلف را گردآوری کرده‌اند تا دیگران بتوانند از آن بهره ببرند.
خان محمدی یادآور شد: سند تحول آموزشی ما نیازمند طراحی مدرسه‌ای است که با محله ارتباط داشته باشد و محله نیز بتواند خدماتی به مدرسه ارائه دهد. برخی مناطق موفق عمل کرده‌اند؛ مثلاً طرح شهردار تهران برای ساخت مدارسی که به محله خدمت کنند بسیار امیدوارکننده است.
وی افزود: در حال حاضر، اگر مراسمی در مدرسه برگزار شود، دانش‌آموزان معمولاً دنبال مخاطب هستند؛ زیرا فضاها را جداگانه دیده‌ایم. اگر فضاها را یکپارچه کنیم، یادگیری بهتر خواهد بود. مثلاً اگر مسجدی داریم، باید طراحی کنیم که ارتباط خوبی با محله برقرار کند.
وی ادامه داد: معماران نقش راهبردی دارند تا اهداف سند تحول آموزشی را پیاده‌سازی کنند. در شهر گیلان تمام کتابخانه‌های مدارس جدیدالاحداث دسترسی مناسبی دارند تا افرادی که قصد مطالعه دارند بتوانند استفاده کنند.
معاون وزیر آموزش و پرورش بیان کرد: با وجود مشکلات موجود، فناوری‌های نوین باید مورد توجه قرار گیرد. تجهیزات آموزشی و فناوری‌های آموزشی نیز باید مدنظر قرار گیرند تا ناترازی موجود کاهش یابد.
وی با بیان اینکه توجه به اقلیم و جغرافیا بسیار مهم است، گفت: طراحی معماری باید متناسب با شرایط محیطی باشد. معماران باید دقت کنند تا فضایی مناسب برای یادگیری ایجاد کنند؛ فضایی که بچه‌ها بتوانند در آن پاتوق داشته باشند و احساس راحتی کنند.
مجید عبداللهی دبیر فنی و نظارت سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور نیز گفت: فراخوان این همایش اوایل سال جاری برای علاقه مندان و اندیشمندان حوزه معماری منتشر شد.
وی افزود: سازمان نوسازی مدارس در واقع این افتخار را دارد که این همایش را حدود ۲۰ سال برگزار می‌کند. استمرار این همایش نشان‌دهنده عزم و اراده مجموعه همکاران سازمان نوسازی مدارس و وزارت آموزش و پرورش برای استفاده از ایده‌ها و الگوهای جدید در حوزه معماری است.
معاون سازمان نوسازی مدارس ادامه داد: این همایش مسابقه طراحی مدرسه است و امسال نیز گفتمان اساسی مدنظر این است که معماری مدرسه در بستر اقلیم و زیست بوم ایران مورد توجه و تاکید قرار گیرد.
عبداللهی به محورهای این همایش اشاره و اظهار کرد: محور اول توجه به طراحی مدرسه به عنوان پایه اساسی کار است، همچنین در واقع مسابقه مربوط به مستند نگاری فضاهاست که نقد و نظر پیرامون گوشه‌های موفق و ناموفق از طراحی‌هایی است که در فضاهای مدرسه اتفاق افتاده و به نوعی یک نقد منصفانه از فضاهای معماری است که در سال‌های گذشته تاکنون در طراحی مدارس به آن پرداخته شده است.
وی با بیان اینکه موضوع هوش مصنوعی به عنوان یکی از بحث‌های جدی مورد توجه مدارس است، افزود: ما در رویداد مدرسه آینده که در ۲۶ دی ماه سال گذشته برگزار شد، ورود جدی حوزه مدارس حوزه هوش مصنوعی را داشتیم و نکته‌ای که در همایش امسال به آن پرداخته می شود، موضوع مربوط به مدرسه از نگاه دوربین است و تلاش شده که عکاسی‌های موفقی که در حوزه طراحی و معماری مدرسه انجام شده‌اند را در این نمایشگاه معرفی کنیم.
معاون سازمان نوسازی مدارس ادامه داد: اساس این همایش و نمایشگاه که به عنوان پایه اصلی این فراخوان و همایش مدنظر قرار گرفته، مسابقه‌ای است که در سه بخش دنبال می‌شود. بخش اول، بخش حرفه‌ای است؛ یعنی از ظرفیت مهندسین مشاور و مراکز علمی تحقیقاتی که در حوزه معماری مدارس در ایران فعالیت می‌کنند، استفاده خواهد شد. این شامل بخش‌های شهری، روستایی و عشایری می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: نکته دوم نیز استفاده از ظرفیت دانشجویان است. دانشجویانی که داخل کشور تخصص دارند و در حوزه معماری فعالیت می‌کنند، چه در زمینه پایان‌نامه‌ها و طراحی مدرسه، سعی شده تا از این ظرفیت به نحو مطلوب بهره‌برداری شود تا کارها دنبال شود.
معاون نوسازی مدارس گفت: برای پاسخ به واکنش اضطراری و اسکان دانش‌آموزان غزه، باید به رشد جمعیت این منطقه توجه کنیم که در حال حاضر ۲.۴ درصد است. اگر این میزان را با کشور خودمان مقایسه کنیم، می‌بینیم که تقریباً ۱.۲ برابر است. در حال حاضر، تعداد مدارسی که در غزه وجود دارد، دو تا سه برابر مدارسی است که در کشور ما باید تأسیس شود.
عبداللهی ادامه داد: ما به دنبال این هستیم که بررسی کنیم چه اقداماتی برای جایگزینی مدارس آسیب‌دیده در این منطقه انجام می‌شود. به همین منظور، یک مسابقه بین‌المللی برگزار شده است؛ این مسابقه توسط ایران برگزار نشده بلکه خارج از کشور انجام شده و معماران ایرانی نیز در آن شرکت کرده‌اند.
وی یادآورشد: ما تصاویری از مدارس آسیب‌دیده غزه را در بخش ویژه‌ای ارائه خواهیم داد و همچنین مجموعه‌ای از طرح‌های برگزیده‌ای که در این جایزه معماری بین‌المللی انتخاب شده‌اند را نمایش خواهیم داد.
وی ادامه داد: هدف ما از این کار نشان دادن اهمیت معماری به عنوان بخشی جدایی‌ناپذیر از فرایند بازسازی است. رویکرد ما به اسکان اضطراری و ساخت مدارس منعطف و قابل جابجایی با رویکردی خلاقانه است و امسال تصمیم گرفتیم که این موضوع را در همایش داخلی و بین‌المللی مطرح کنیم و آثار منتخب را برای علاقه مندان نمایش دهیم.
دیدگاه خود را بیان کنید