به گزارش خبرنگار سیاست خارجی پایگاه خبری و تخصصی شیرینی و شکلات، «سیدعباس عراقچی»، وزیر امور خارجه کشورمان در حالی امروز (سه‌شنبه ١٣ خرداد) پس از سفری یک روزه مصر را به مقصد لبنان ترک میکند که این سفر در مقطع کنونی از اهمیت قابل توجهی برخوردار است چرا که روابط دو کشور در سایه تحولات پس از جنگ لبنان و اسرائیل، شهادت سیدحسن نصرالله و انتخاب رئیس جمهور و نخست وزیر جدید، دستخوش بازتنظیم عمیق شده است.
حضور در مراسم تشییع پیکر سیدحسن نصرالله، دبیرکل شهید حزب‌الله و سیدهاشم صفی‌الدین، معاون اجرایی وی در ۵ اسفندماه سال گذشته، آخرین حضور سیدعباس عراقچی در لبنان بود. وزیر امور خارجه در جریان آن سفر و در همراهی با «محمدباقر قالیباف» رئیس مجلس شورای اسلامی، برای نخستین بار با «جوزف عون» رئیس جمهور و «یوسف رجی» وزیر امور خارجه لبنان دیدار و گفت‌وگو کرد.
سفر اسفندماه به لبنان در حالی صورت گرفت که تهدیدات رژیم صهیونیستی به هدف قرار دادن فرودگاه بیروت، متعاقب فرود هر هواپیمای ایرانی با ادعای ارسال سلاح به حزب‌الله، ارتباط هوایی میان تهران و بیروت از ۲۵ بهمن ماه متوقف کرده بود. در همین روز مسافران پراز هواپیمایی ماهان که بخش قابل توجه مسافران آن را لبنانی‌هایی که برای زیارت به ایران سفر کرده بودند، تشکیل می‌دادند، در فرودگاه امام خمینی (ره) سرگردان شدند چرا که اعلام شد لبنان، مجوز ورود این پرواز به فرودگاه رفیق حریری را صادر نکرده است.
در آن مقطع، سازمان هواپیمایی لبنان در توضیح لغو پرواز تهران - بیروت اطلاعیه‌ای صادر و در آن، دلیل را تغییر زمان‌بندی برخی پروازها به فرودگاه بین‌المللی رفیق حریری و در راستای حفظ سلامتی و امنیت مسافران اعلام کرد. در این اطلاعیه عنوان شده بود که جدول پروازهای برخی شرکت‌های هواپیمایی از جمله برخی از پروازهای ورودی از جمهوری اسلامی ایران، به صورت موقت تا تاریخ ۱۸ فوریه (۳۰ بهمن) تغییر کرده است. ایران نیز در روز ۲۶ اسفندماه مجوز فرود دو هواپیمای لبنانی برای بازگرداندن ده‌ها لبنانی گرفتار در ایران را صادر نکرد و شرط اجازه به فرود هواپیماهای لبنانی را، اجازه فرود به هواپیماهای ایرانی در بیروت عنوان کرد. منع فرود پروازهای ایرانی در بیروت موجب شد تا برخی طرفداران حزب‌الله با حضور در جاده منتهی به فرودگاه رفیق حریری، مانع از تردد به این فرودگاه شوند که در نهایت این تجمع با ورود ارتش به پایان رسید.
وقوع این بحران پروازها موجب شد تا در فاصله زمانی ۲۵ بهمن ماه تا ۵ اسفند و زمان مقرر شده برای برگزاری تشییع پیکر رهبران حزب‌الله، این سوال مطرح بود که آیا با توجه به این ممنوعیت که تنها مسیر پرازی برای سفر به لبنان را از طریق کشورهای همسایه از جمله ترکیه و عراق منتقل کرده بود، امکان حضور مقام‌های ایرانی در مراسم تشییع میسر خواهد شد. با این حال قالیباف در قالب یک پرواز ویژه هواپیمایی ماهان و عراقچی در مسیر پرواز خود به ژنو، مقر اروپایی سازمان ملل متحد، با حضور در بیروت، در این مراسم تشییع حاضر شدند. وزیر امور خارجه ایران در بدو ورود به لبنان در سخنانی گفت: « من امروز به نمایندگی از دولت و مردم ایران برای شرکت در مراسم تشییع پیکر ۲ نفر از قهرمانان مقاومت اسلامی و پاک‌ترین فرزندان لبنان در بیروت حضور پیدا کرده‌ام».
وزیر امور خارجه ایران همچنین ۱۳ مهرماه و تنها یک هفته پس از شهادت سیدحسن نصرالله دبیرکل سابق حزب‌الله لبنان و در حالی که بیروت هدف بمباران گسترده ارتش اشغالگر صهیونیستی بود به این کشور سفر کرده بود. عراقچی در جریان این سفر در پاسخ به این سوال که آیا در خصوص این سفر نگرانی نداشتید، گفت: ««وقتی ماموریتی بر عهده انسان است، باید انجام شود. ما از این صحنه‌ها هم در دوران جنگ و هم بعد از آن زیاد دیده‌ایم».
جوزف عون که پیش‌تر فرماندهی ارتش لبنان را به عهده داشت، در سیزدهمین جلسه پارلمان برای انتخاب رئیس جمهور در دیماه سال گذشته با ۹۹ رای از ۱۲۸ رای، به خلاء سیاسی دو ساله در این کشور پایان داد. حزب‌الله در جریان انتخاب عون، صراحتا از وی حمایت نکرد اما در عین حال اعلام کرد که وتویی علیه نامزدی او ندارد و اعضای فراکسیون دو حزب شیعه لبنانی حزب الله و جنبش امل در دومین دور رای گیری، رای های خود را به نام عون به صندوق ریختند.
سفارت جمهوری اسلامی ایران در لبنان پس از انتخاب عون در پیامی انتخاب وی را در «در یک فضای اجماع همه جانبه» تبریک گفت و افزود: «برای جناب عالی در مأموریت خود آرزوی موفقیت می کنیم و مشتاق همکاری در جهت تحکیم روابط جمهوری اسلامی ایران و لبنان و همکاری در زمینه های مختلف به گونه ای هستیم که منافع مشترک دو کشور را تامین کند و موجب ثبات و رفاه در منطقه شود».
اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت امور خارجه نیز این انتخاب که محصول وفاق و توافق اکثریت گروه‌ها و احزاب لبنانی است را موفقیتی برای کل لبنان دانست و ابراز امیدواری کرد که انتخاب رئیس‌جمهور موجب تقویت وحدت و انسجام داخلی در لبنان و تسهیل مسیر پیشرفت و آبادانی این کشور و غلبه بر چالش‌ها و مشکلات پیش‌رو از جمله در زمینه اقتصادی و بازسازی خرابی‌های ناشی از تجاوز وحشیانه رژیم صهیونیستی به این کشور و حراست از حاکمیت ملی و تمامیت سرزمینی در برابر تهدیدها و طمع‌ورزی‌های رژیم اشغالگر شود.
در جریان حضور هیات ایرانی به ریاست رئیس مجلس شورای اسلامی و وزیر امور خارجه ایران در مراسم تشییع رهبران حزب‌الله، قالیباف و عراقچی برای نخستین بار با رئیس جمهور و وزیر امور خارجه لبنان دیدار کردند و براساس گزارش این نشست، مذاکرات دو طرف پیرامون توسعه روابط دوجانبه، تحولات منطقه‌ای و زمینه‌های همکاری مشترک میان ایران و لبنان صورت گرفت و هر دو طرف بر لزوم تقویت همکاری‌ها در زمینه‌های اقتصادی، سیاسی و فرهنگی تأکید کردند.
با این حال اما رئیس جمهور لبنان در روزهای پایانی خردادماه صراحتا اعلام کرد که کشورش در حال حاضر پروازها با ایران را از سر نخواهد گرفت. ایندر حالی است که رئیس جمهور لبنان در پی لغو ممنوعیت سفر اتباع اماراتی به این کشور، در تماس تلفنی با شیخ محمد بن‌زاید آل‌نهیان رئیس امارات متحده عربی، از وی بابت تصمیم برادرانه در خصوص مجاز کردن سفر شهروندان اماراتی به لبنان از هفتم ماه مه ۲۰۲۵ قدردانی کرد.
در کنار نگاه ویژه جوزف عون به روابط لبنان با جمهوری اسلامی ایران، نواف سلام، نخست وزیر جدید این کشور نیز که از ۸ فوریه ۲۰۲۵ به عنوان ۵۳اُمین نخست‌وزیر لبنان کار خود را آغاز کرد، هیچگاه نگاه مثبتی به روابط بیروت و تهران نداشت. سلام در سال ۲۰۱۰ زمانی که نماینده لبنان در سازمان ملل متحد بود در رای‌گیری قطعنامه ۱۹۲۹ علیه ایران، موضع ممتنع اتخاذ کرد که انتقاداتی را در داخل لبنان به همراه داشت و عنوان شد که این موضع با موضع دولت لبنان تطابق ندارد. نخست وزیر لبنان همچنین در ۲۶ مه ۲۰۲۵ در مصاحبه با شبکه اسکای نیوز عربی ادعاهای خصمانه‌ای را علیه تهران مطرح و اعلام کرد بیروت تعامل نزدیک با تهران نخواهد داشت.
وزیر امور خارجه کشورمان ۲۷ بهمن ماه سال گذشته پس از انتخاب یوسف رجی، وزیر امور خارجه دولت جدید لبنان، در تماسی تلفنی انتخاب وی را تبریک و برای دولت جدید لبنان آرزوی موفقیت کرد. طرفین در این گفت‌وگو در خصوص راه‌های حل مشکل پیش آمده در انجام پروازهای مسافری میان دو کشور نیز تبادل نظر کرده و بر آمادگی برای گفت‌وگوهای سازنده همراه با حسن نیت تاکید کردند.
از زمان انتخاب جوزف عون متعاقب تحولات داخلی لبنان در پی شهادت سیدحسن نصرالله و تبعات ناشی از حملات رژیم صهیونیستی به این کشور، روابط ایران و لبنان در مرحله‌ای از بازتنظیم قرار دارد. ایران تلاش میکند با حفظ روابط دیپلماتیک و تاکید بر همکاری‌های اقتصادی و موضوع بازسازی این کشور، ارتباط مثبت خود را با لبنان حفظ کند.
عون نیز با ادعای نیاز لبنان به ثبات و بازسازی، تمایل به حفظ روابطی در سطح کنترل شده با همه طرف‌ها به ویژه جمهوری اسلامی ایران دارد. این در حالی است که وابستگی بیروت به ایالات متحده برای کنترل حملات ارتش اشغالگر به خاک لبنان، هرچند تاکنون سودی به حال این شکور نداشته است و همزمان با فشارهای طرف‌های اروپایی مبنی بر مشروط بودن مشارکت شان در بازسازی لبنان به شرط خلع سلاح حزب‌الله و کاهش قابل توجه حضور ایران در این کشور، مانع بزرگی را بر سر راه گسترش روابط با ایران قرار داده است.
مرور روابط تهران و بیروت در طول سال‌های گذشته نشان می‌دهد جمهوری اسلامی ایران همواره بر حمایت همه‌جانبه خود از لبنان، بدون توجه به دولت حاکم در این کشور، تأکید کرده و در تمامی زمینه‌های سیاسی، اقتصادی و نظامی از آن پشتیبانی کرده است. تهران در طول تمامی مقاطع حساس در تاریخ این کشور، با درک عمیق از شرایط حساس لبنان و تعادل‌های قدرت در این کشور، حفظ تمامیت ارضی و ثبات آن را در اولویت قرار داده است.
امروز نیز ایران نه‌تنها در مسائل مرتبط با نگرانی‌های خود از جمله موضوع قطع پروازهای مسافربری بلکه در موضوعات کلیدی لبنان، به‌ویژه بازسازی زیرساخت‌های این کشور پس از بحران‌ها، آمادگی کامل برای همکاری نشان داده است. ایران با حمایت قاطع از مقاومت لبنان در برابر تجاوزات و نقشه‌های رژیم صهیونیستی، از اتحاد و همبستگی میان گروه‌ها و طوایف مختلف سیاسی و اجتماعی لبنان حمایت میکند و این موضوع بارها در بیان مقامات سیاسی کشور از جمله سخنگوی وزارت امور خارجه بازتاب یافته است.
تهران همواره بر تقویت وفاق ملی در این کشور تأکید داشته و از ایستادگی لبنان در برابر تهدیدات خارجی استقبال کرده است. این سیاست ایران نه‌تنها به تحکیم روابط دوجانبه با لبنان کمک کرده، بلکه در راستای تقویت صلح و ثبات در منطقه نیز نقش مؤثری ایفا کرده است.
دیدگاه خود را بیان کنید