بیماری‌های منتقله از غذا، به‌عنوان یک چالش جهانی رو به رشد، سلامت میلیون‌ها نفر را تهدید می‌کنند.

بنابر برآوردهای سازمان جهانی بهداشت، سالانه حدود ۶۰۰ میلیون نفر در اثر مصرف غذای آلوده بیمار می‌شوند و بیش از ۴۲۰ هزار نفر جان خود را از دست می‌دهند. نگران‌کننده‌تر آن که ۴۰ درصد از بار این بیماری‌ها، متوجه کودکان زیر پنج سال است.

مصرف غذای ناسالم، چرخه‌ای از بیماری، سوءتغذیه و نابرابری سلامت ایجاد می‌کند که بیش از همه، گروه‌های آسیب‌پذیر مانند نوزادان، سالمندان و بیماران را درگیر می‌سازد. در این میان، افزایش تجارت موادغذایی، تغییر الگوهای مصرف، گردشگری گسترده، تغییرات اقلیمی، مقاومت‌های میکروبی و حتی تهدیدهای بیوتروریستی، پیچیدگی‌های جدیدی را به حوزه ایمنی غذا افزوده‌اند.

آلودگی مواد غذایی ممکن است در هر مرحله از زنجیره تولید تا مصرف رخ دهد و تحت تأثیر عواملی مانند آلودگی آب، خاک، هوا، و فرآوری و نگهداری غیربهداشتی مواد غذایی باشد.

شعار سال 2025، "ایمنی غذا: علم در عمل"، یادآور نقش کلیدی علم در محافظت از سلامت جامعه است. داده‌ها، شواهد و مستندات، پایه‌های سیاست‌گذاری‌های مؤثر و اقدامات کارآمد در حوزه ایمنی غذا هستند. از توسعه استانداردهای ایمنی و نظام‌های پایش گرفته تا تحلیل طغیان بیماری‌ها و آموزش مبتنی بر شواهد، علم زمانی اثربخش خواهد بود که به عمل منجر شود.

مرکز مدیریت بیماری¬های واگیر با رویکرد «سلامت واحد»، در همکاری نزدیک با سایر بخش‌ها از جمله حوزه‌های سلامت انسان، دام، محیط زیست و صنایع غذایی، متعهد است تا از طریق تقویت نظام‌های مراقبت، تقویت و توسعه زیرساخت‌های آزمایشگاهی، آموزش نیروهای تخصصی و ارتقای آگاهی و مشارکت جامعه، بستری پایدار برای ایمنی غذا فراهم سازد.

ایمنی غذا تنها در سایه مسئولیت‌پذیری جمعی قابل تحقق است. هر فرد، در هر جایگاه، از تولیدکننده تا مصرف‌کننده، از تصمیم‌گیر تا مجری، از خانواده تا نهاد حاکمیتی، باید به عنوان یک مدیر خطر ایفای نقش کند. تصمیم‌هایی که ما هر روز درباره آنچه می‌خوریم، چگونه آن را تهیه می‌کنیم و چگونه نگهداری می‌کنیم، بر سلامت خود، خانواده و جامعه‌مان اثرگذار است.

همه ما در حفظ ایمنی غذا سهیم هستیم. با اتکای به علم و تعهد به عمل، می‌توانیم چرخه غذا را ایمن‌تر، سلامت جامعه را پایدارتر و آینده را روشن‌تر کنیم.

* رییس مرکز مدیریت بیماری¬های واگیر، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی