تحلیل نسبت میان اقتصاد مقاومتی و اقتصاد اسلامی

اقتصاد مقاومتی به‌عنوان راهبردی ملی برای مقابله با تهدیدهای اقتصادی خارجی، در سال‌های اخیر در ادبیات اقتصادی جمهوری اسلامی ایران مورد توجه ویژه قرار گرفته است. از سوی دیگر، اقتصاد اسلامی به‌عنوان نظامی برخاسته از آموزه‌های دینی، چارچوبی فراگیر برای تحقق عدالت و رفاه عمومی در جامعه اسلامی ارائه می‌دهد. این مقاله با هدف تحلیل نسبت مفهومی و ساختاری میان اقتصاد مقاومتی و اقتصاد اسلامی، به بررسی اشتراکات، تمایزات، و نحوه تعامل این دو الگو می‌پردازد.

به گزارش  پایگاه خبری و تخصصی شیرینی و شکلات و به نقل از آژانس خبری کارآفرینان اقتصاد، اقتصاد اسلامی مبتنی بر اصولی چون عدالت، قسط، حرمت ربا، مالکیت مشروع، و انفاق در راه خداست و هدف آن ساختن جامعه‌ای عادلانه و اخلاق‌مدار است. در مقابل، اقتصاد مقاومتی واکنشی به شرایط خاص اقتصادی به‌ویژه تحریم‌ها و فشارهای خارجی است و بر مفاهیمی چون درون‌زایی، برون‌گرایی، تاب‌آوری و کارآفرینی تأکید دارد. این پرسش مطرح می‌شود که آیا اقتصاد مقاومتی بخشی از اقتصاد اسلامی است یا صرفاً راهبردی عملیاتی برای مواجهه با بحران‌ها؟

نسبت مفهومی:
اقتصاد مقاومتی را می‌توان بخشی از تحقق عملی اقتصاد اسلامی دانست. در واقع، اقتصاد مقاومتی در شرایط خاص تحمیلی از بیرون، ابزاری است برای حفظ و صیانت از بنیان‌های اقتصادی جامعه اسلامی و حرکت به سوی استقلال اقتصادی که یکی از اهداف اقتصاد اسلامی نیز هست.

اشتراکات اقتصاد مقاومتی و اقتصاد اسلامی:
    1.    تکیه بر تولید داخلی: هر دو بر استفاده از ظرفیت‌های بومی برای شکوفایی اقتصادی تأکید دارند.
    2.    عدالت‌محوری: مبارزه با فساد، عدالت در توزیع ثروت و فرصت‌ها از اهداف مشترک این دو الگوست.
    3.    مردم‌محوری: اقتصاد اسلامی با محوریت امت، و اقتصاد مقاومتی با مشارکت فعال مردم در تولید و کارآفرینی معنا می‌یابد.
    4.    استقلال اقتصادی: هر دو به رهایی از سلطه اقتصادی بیگانگان و تحقق خودکفایی توجه دارند.

تمایزات:
    1.    نقش موقعیت زمانی: اقتصاد اسلامی یک نظام فرازمانی و فرامکانی است، در حالی که اقتصاد مقاومتی به‌نوعی رویکردی موقعیتی است.
    2.    محدوده اهداف: اقتصاد اسلامی اهداف کلان‌تری چون تعالی معنوی و رشد اخلاقی را نیز در بر دارد، ولی اقتصاد مقاومتی عمدتاً به مقاوم‌سازی ساختار اقتصادی محدود می‌شود.
    3.    نسبت با تهدید: اقتصاد مقاومتی واکنشی به تهدیدهاست، اما اقتصاد اسلامی ناظر به یک نظام ارزشی کامل در همه شرایط است.

نتیجه‌گیری:
اقتصاد مقاومتی را می‌توان در ذیل اقتصاد اسلامی و به‌عنوان یکی از راهبردهای تحقق آن در شرایط خاص تفسیر کرد. موفقیت اقتصاد مقاومتی در گرو هم‌راستایی با اصول اقتصاد اسلامی، از جمله عدالت، اخلاق، و مشارکت مردمی است. بنابراین، تلفیق این دو رویکرد می‌تواند الگویی جامع برای مواجهه با چالش‌های اقتصادی معاصر در جوامع اسلامی ارائه دهد.

دیدگاه خود را بیان کنید

0 دیدگاه